Rijksdriehoekscoördinaten: aan de slag met xy coördinaten

Wat zijn Rijksdriehoekscoördinaten?

Rijksdriehoekscoördinaten, ook wel gekend als RD coördinaten, zijn de coördinaten die in (Europees) Nederland op nationaal niveau worden gebruikt in het geodetisch coördinatensysteem. In Nederland worden deze coördinaten in het stelsel van de Rijksdriehoeksmeting gebruikt op kaarten van het kadaster en voor geografische aanduidingen.

De RD coördinaten zijn vastgelegd in een netwerk van ongeveer 5600 punten verspreid over Nederland. Voorbeelden van zulke RD-punten zijn kerktorens, grondankers of ingegraven betonnen zuilen.

Hoe werken RD coördinaten?

Rijksdriehoekscoördinaten maken gebruik van een x-as en een y-as. De x-as loopt van west naar oost en de y-as loopt van zuid naar noord. De x en y tonen de afstand aan op deze assen. Bovendien zijn de coördinaten van deze x en y steeds positief en de x is altijd kleiner dan de y.

De spits van de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort is het centrum van het Rijkdriehoeksstelsel, daarom wordt af en toe gesproken over de Amersfoortcoördinaten. Dit punt heeft volgende xy coördinaten: x = 155000m en y = 463000m .

RD coördinaten

Op bovenstaande afbeelding (bron: kadaster.nl) staat het Rijksdriehoeksmetingstelsel in kilometer afgebeeld, maar de x en y waarde worden vaker in meter aangeduid.

RD coördinaten omzetten

Rijksdriehoekscoördinaten worden vaak in Nederland gebruikt, maar over de wereld wordt er vaker gebruik gemaakt van notaties met lengte- en breedtegraden (al dan niet digitaal). Hier kan je een handige tool vinden om RD coördinaten te vertalen naar coördinaten in lengte- en breedtegraad zoals ook gebruikt wordt bij Geocaching. In je GPS RD coördinaten ingeven is immers niet mogelijk. Maar als je xy coördinaten hebt, kan je via deze tool jouw coördinaten omzetten.